Sierk Schröder

Op het nippertje de overzichtstentoonstelling van Sierk Schröder gezien, op de laatste dag van deze prachtige expositie die al vanaf 20 september in het Flora gebouw in Boskoop wordt gehouden. Het was dubbel plezier. Het werk van Schröder is zeer bijzonder, maar ook het Floragebouw is een bezoek waard.

Het heeft een bewogen verleden, met steeds wisselende eigenaren die allemaal hun sporen achterlieten.

Maar terug naar Sierk Schröder, vooral bekend om zijn prachtige portretten. Dit, van zijn moeder vond ik heel mooi. Zij schrijft vast een brief, in alle rust en heel geconcentreerd.

Het viel me op dat deze vrouw haar pen precies zo vast houdt als mijn vader dat deed. De dop van de pen is op de achterkant gezet en het schrijfgedeelte rust tussen wijs- en middelvinger.  Als kind was ik gefascineerd door deze manier van schrijven. Mijn vader toverde er een klein en sierlijk handschrift mee op papier. Zijn intialen waren A. V. De A begon hij met een prachtige krul en de V eindigde met een vlaggetje. Ik heb vaak geprobeerd om het na te doen, maar de topzware vulpen gleed steeds uit mijn vingers. Mijn vader zou nu 106 jaar oud zijn.

  Tot mijn verrassing was er, verscholen in een hoekje van de tentoonstelling een aquarel met studies van Schröders hondje. Ik heb er (nog) geen afbeelding van gevonden, maar ik ga op zoek! Want dat is natuurlijk iets voor dit blog.

GEVONDEN ! In een boek over Sierk Schröder van Anna Wagner, uitgegeven bij De Walburg Pers in Zutphen (1978) over de tentoonstelling t..g.v. Schröders 75e verjaardag. Daar staat de studie van Schröders hond afgebeeld.  Het is een Kooikerhondje



  

Hond en Vriend

Tweedehands heb ik toch zo'n aardig boekje gekocht. "Hond en Vriend" is de titel. Een klein boekje met een verzameling honden gedichten van Nederlandse dichters.

Van Hieronymus van Alphen  het bekende versje:

Hoe dankbaar is mijn kleine hond / Voor beentjes en wat brood / Hij kwispelstaart en loopt in 't rond / En springt op mijnen schoot.
Mij geeft men vlees en brood en wijn / En dikwijls lekkernij / Maar kan een beest zo dankbaar zijn / Wat wacht men niet van mij!

Een gedichtje van Albert Helman:  (Verzamelde gedichten: De Brouwer Uitgevers, Brugge 1979)
Met jonge honden is 't goed hazen vangen / de dwazen denken dat de buit hun toebehoort / Maar met een oude hond als ik? / Hij heeft maar één verlangen / dat hem de jager niet zijn rust verstoort.

 Jan Hanlo  vooral bekend door zijn gedicht  Tjielp Tjielp   schreef dit ontroerende gedicht over een hond:
God, zegen Knak / Hij is nu dood / Zijn tong, verhemelte, was rood / Toen was het wit / Toen was hij dood / God, zegen Knak.
Hij was een hond / Zijn naam was Knak / Maar in zijn hondenlichaam stak / Een beste ziel / Een verre tak / Een oud verbond / God, zegen Knak.
(uit Verzamelde Gedichten G.A. van Oorschot, Amsterdam 1979)

Ik kan natuurlijk niet alle gedichten die in het boekje staan hier weergeven. Eéntje nog. Van Judith Herzberg Het heet "Vergeefs blaffen".

Een lege ochtend, Zondag zeker / Een hond die onzin blaft / Tegen de vreemde gevels, maar niet goed / zeker niet honds genoeg, want niemand / komt het raan uit hangen / niemand roept woendend "Koest"!!
(uit: Beemdgras. G.A. van Oorschoten, Amsterdam z.j.)

Voor wie het hele boekje wil lezen hier wat gegevens.  Hond en Vriend is samengesteld door Maria Klawer en uitgegeven door Uitgeverij Elmar bv. Rijswijk MCMLXXXIX (1989).

Mexicaanse hond

Bij Mexicaanse hond denken velen wellicht aan de chihuahua, het kleine hondenras dat is genoemd naar een Mexicaanse deelstaat. Nog maar weinig mensen zullen de woorden associëren met het fluitende geluid van een radiotoestel. Ooit - in de pioniersdagen van de radio - was dit echter een begrip: mooie muziekpassages en belangrijke redevoeringen werden steevast door een fluittoon bedorven, waaraan een lastig te verhelpen technisch probleem ten grondslag lag. Het geluid doet denken  aan een jankende hond.

In het Vaderland van 13 maart 1926 duikt de uitdrukking Mexicaanse hond voor het eerst in deze betekenis op: "Aangezien de dame verder nog in het bezit blijkt te zijn van een radiotoestel, waarbij de Mexicaanse Hond zich slechts sporadisch vertoont (...)".

Het woord chihuahua werd voor het eerst in 1918 in het Nederlands aangetroffen. Een jaar later, in 1919, begonnen de eerste radio-uitzendingen. De uitdrukking Mexicaanse hond moet dus bedacht zijn tussen 1919 en 1926. Volgens de Radio Encyclopedie (1949) van J.J.L. van Zuylen was het in de jaren veertig al een "weinig meer voorkomende storing"

Marc de Coster uit www.onzetaal.nl

Ik kan mij dat jankende radio geluid nog goed herinneren. Je hoorde het vooral als je aan de knop draaide, op zoek naar een andere zender.

Maar ik wist toen nog niet van het bestaan van dit kleine hondje.

HONDENTROUW

Opruiming houden levert soms een aardige vondst op. Een boekenkast moest nodig eens uitgeruimd en afgestoft en wat vond ik? Kasjtanka, een vertelling van Anton Tsjechow over een hondje dat in de drukte van een optocht zijn baas kwijt raakt.

Een voorbijganger ontfermt zich over het beestje en neemt haar mee. Dan begint voor Kasjtanka een geheel nieuw en vooral inspannend leven, want ze moet kunstjes leren voor een circusoptreden. Samen met de gans Iwan Iwanitsj, de poes Fjodor Timofeïtsj en het varken Chawronja Iwanowna.

Ik kocht het boekje in 1961. Ik werkte toen in een boekhandel en een vertegenwoordiger van Uitgeverij C.P.J. van der Peet uit Amsterdam kwam het boekje aanbieden als nieuw in hun fonds. Aangezien ik toen (en nog) in de ban van De Russen was kocht ik het direct. Ook vanwege de prachtige illustraties van William Stobbs. Van der Peet had er namelijk een bijzonder aantrekkelijk kinderboekje van gemaakt en ik vond het in mijn verzameling Russen passen. Een jaar later kocht ik het Verzamelde Werk van Tschechow in de dundruk uitgave van Van Oorschot (2e druk 1956) en ja hoor, daar staat Kasjtanka ook in, maar zonder illustraties natuurlijk. Tsjechow schreef het verhaal in 1887.

Kasjtanka is van een onbekend ras. In de eerste zin beschrijft Tsjechow haar als: “Een jong hondje, eigenlijk een kruising van een tekkel met een keffer, maar met de snuit als een vos.”

De strekking van het verhaal is de HONDENTROUW.
 Kasjtanka werd heel slecht behandeld door haar baas, de ruwe en vaak dronken meubelmaker Loeka, die meestal op het hondje schold en haar ook dikwijls geen eten gaf. Terwijl het zoontje van de meubelmaker “spelletjes” bedacht zoals aan haar poten en oren trekken of een bel aan haar staart binden.

Bij de nieuwe baas heeft zij het veel beter. Dat is een zachtaardig persoon die ook veel en lekker eten geeft. Ook het “werk” vindt ze leuk, want het is een pienter hondje.

En toch….. Als Kasjtanka haar circusnummer goed heeft geleerd gaat ze voor het eerst optreden. Dan hoort ze vanuit het publiek roepen: “Hé dat is Kasjtanka! Kasjtanka, hier, hier”. Het waren Loeka en zijn zoon. Kasjtanka bedenkt zich geen moment en neemt een grote sprong de zaal in naar haar oude baas.

 

Ze gaat weer met hem mee, en terwijl ze achter hen aan loopt bromt Loeka: “Kasjtanka, jij bent maar een stom dier”. Maar alles is weer zo vertrouwd, net of ze nooit weg is geweest.

Af en toe dacht ze nog wel eens aan de heerlijke maaltijden, maar dat was net of ze het had gedroomd.

Voor uitgebreide beschrijving van het verhaal klik hier

 

Bernard Herrmann en zijn hond

Dit is Bernard Herrmann, componist van muziek bij Hitchock films als Psycho, North by North West, Virtigo. Zijn eerste filmmuziek maakte hij voor  Citizen Kane. Prachtige film van Orson Welles, die zelf de hoofdrol speelde.  En Fahrenheit 451 naar het boek van Ray Bradbury over een wereld waarin boeken verboden zijn en worden verbrand.   

 

Maar terug naar Herrmann. Onlangs heb ik een uitvoering gezien van het Nederlands Danstheater in samenwerking met het Residentie Orkest met o.a. muziek van Philip Glass en  Herrmann, vandaar mijn  belangstelling. Als ik dan op zoek ga naar meer informatie over deze componist kom ik deze leuke foto tegen. Herrmann gefotografeerd met, ik neem aan, zijn eigen hond. Dat vind ik dan zo lief. Een bekend en gevierd componist die natuurlijk vaak op de foto moet. Zou hij dan hebben gezegd:  "Ik wil wel op de foto, maar dan met mijn hond!" Dat getuigt van een grote genegenheid voor die hond en daar hou ik van. Zo te zien is de hond een Nova Scotia Duck Tolling Retriever. Een mond vol, ik zeg voor het gemak: Toller.  

Doggy dance op CRUFTS

Van 11 tot 14 maart is er in Birmingham (U.K.) weer dé hondenshow CRUFTS . Jaren lang deed de BBC verslag van dit spektakel. Vier avonden zat ik voor de TV te genieten van al die verschillende rassen, de verhalen van de eigenaren, de fokkers en honden- keurmeesters en natuurlijk van de honden. Die altijd verrassend zichzelf bleven ondanks de drukte van alle mensen en de camera's en hun mededingers naar de ultieme titel van Crufts: Best in show.

Maar het mooiste is de slotavond. De doggydance. Dat is KUNST. Het is niet alleen fascinerend om te zien, maar baas en hond moeten een geweldige band met elkaar hebben om dit te bereiken.

  
Toen ik dat voor de eerste keer zag, wist ik: Dat wil ik ook met mijn hond. Nu heeft Lonne niet het formaat om makkelijk en soepel te dansen, maar we zijn op dansles gegaan en hebben ons certificaat Doggydance voor Beginners gehaald! Het niveau zoals op bovenstaande video hebben we nooit bereikt, maar het was wel heel leuk om te doen.

Hier nog zo'n geweldig dans nummer

;  

Nog even over Crufts:  de BBC doet geen verslag meer. Er is veel (terechte) critiek over de uitwassen in de fokkerij die in stand worden gehouden door de keurmeesters op de show. Het gaat alleen over het uiterlijk van de hond en daardoor devalueren de rassen.
    

de hond van Josef Israëls

Als liefhebber van de schilderkunst van de Haagse School heb ik natuurlijk de tentoonstelling van Anton Mauve (1838-1888) in Teylers Museum bezocht. Erg onder de indruk was ik van het doek Kudde schapen in de sneeuw. (bezit Gemeentemuseum Den Haag) en de aquarel Ruiters in het Haagse Bos. afbeelding links (bezit Rijksmuseum)  Zo knap om met alleen tinten wit en grijs zo'n prachtig effect te krijgen en die sfeer! Zo Hollands.

In de zaal was een apart soort kamertje met portretten en daar stond ik oog in oog met een schilderij van een prachtige hond. Volgens de catalogus was het een portret van de hond van Jozef Israëls (1824-1911). Mauve raakte bevriend met deze eveneens Haagsche kunstenaar in de periode dat zij beiden in Amsterdam woonden en werkten.

Ik vind het een heel bijzonder schilderij omdat het zo volkomen afwijkt van het oevre van Mauve. Hij was de man van de landschappen, zeegezichten en schaapherders. En dan opeens een hondenportret. Ik stel me voor dat de vrienden bij elkaar op bezoek waren, Israël heeft zijn hond meegenomen en Mauve begint dat beest te schetsen en werkt het uit tot een schilderij. Gewoon als aardigheidje voor zijn vriend.

Zo te zien is het een Leonberger. En nog zeer jong. Ik kan me voorstellen dat Mauve plezier in de hond had, want een Leonberger is een heel leuke hond.

Ik wilde ook graag naar de andere tentoonstelling van Mauve in Laren, maar door sneeuw en gladde wegen was dat niet mogelijk.